İnternet ortamındaki kitle fonlama platformları aracılığıyla bir projenin veya girişim şirketinin çok sayıda kişi tarafından küçük miktarlarda bile fonlanmasına imkan tanıyan finansman yöntemidir.
Çok sayıda kişinin pay karşılığında bir girişime ortak olmak adına kendi belirleyeceği miktarlarla girişimi fonlamasıdır. Paya dayalı kitle fonlama, Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) tarafından yetki (lisans) verilen kitle fonlama platformları aracılığıyla yapılır.
Yenilikçi bir girişim şirketine başlangıç aşamasında küçük miktarlarda dahi yatırım yaparak hızlı büyüme potansiyelinden faydalan
Büyüme aşamasındaki girişimlerden (start-up & scale-up) kazanç elde et
Başarı potansiyeli yüksek çok sayıda girişime zaman ve mekan kısıtı olmadan ulaş
Yapılabilecek geri bildirimler ve yorumlarla yenilikçi ve teknolojik ürünlerin geliştirilme aşamasına katkı sağla (co-creation)
Yenilikçi girişimlerin istihdama, ihracata ve kalkınmaya, dolayısıyla ülke ekonomisine önemli katkıda bulunmasına destek ol
Tüm girişimler Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından hazırlanan detaylı bilgi formunu başvuru aşamasında eksiksiz doldurmakla yükümlüdür.
efonla’ya başvuran girişimler bilgi formu kapsamında objektif bir değerlendirmeden geçer:
Öncelikle başvurular, efonla ekibi tarafından incelenir,
efonla’ya uygunluğu belirlenen girişimler, SPK tarafından nitelikleri belirlenen alanında uzman ve bağımsız yatırım komitesinin onayına sunulur.
Bağımsız yatırım komitesi değerlendirme politikası çerçevesinde onaylanan girişim kampanyaları fon toplamak üzere efonla’da yayımlanır.
Türkiye’de yerleşik tüm kişiler (gerçek ve tüzel) paya dayalı kitle fonlama ile yatırımcı olabilir. Yatırımcılar, kimlik bilgileri ile uyumlu bir ödeme aracıyla yatırım yapmalıdır.
Türkiye’de yerleşik olmayan kişilerin (gerçek ve tüzel) yatırım yapabilmesi için Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde hesap açmaları gerekir.
Kampanya hedef fona ulaştığında platformun onayıyla Takasbank’ta saklanan fon, girişim şirketine aktarılır.
Kampanya süresi sona erdiğinde hedef fona ulaşamazsa, yatırılan tutar en kısa sürede yatırımcıya hiçbir kesinti olmadan iade edilir.
Nitelikli yatırımcı olmayan herkes bireysel yatırımcı olarak tanımlanır.
Bireysel yatırımcılar bir takvim yılı içinde paya dayalı kitle fonlama yoluyla toplam 68.100 TL’ye kadar yatırım hakkına sahiptir.
Bireysel yatırımcılar, platform üzerinden gelir beyanında bulunarak bu sınırı 272.400 TL’ye kadar artırabilir.
Yıllık gelir beyanının %10’u baz alınarak toplam yatırım üst sınırı hesaplanır.
Örn: Platform üzerinden yıllık 750.000 TL gelir beyanında bulunursan bir takvim yılı içinde yapacağın yatırımın üst limiti 75.000 TL olur.
Nitelikli yatırımcıların yapacakları yatırım tutarında alt ve üst sınır bulunmamakla birlikte imtiyazlı pay (hisse) alma olanakları vardır.
Gerçek kişilerin (bireyler) nitelikli yatırımcı olabilmesi için bireysel katılım yatırımcısı (BKY) lisansı sahibi olmaları gerekir. Bireysel Katılım Sermayesi Hakkında Yönetmelik’te belirtildiği üzere lisans sahibi olunması için tecrübeli yatırımcılar veya aşağıdaki koşulları sağlayan gerçek kişiler nitelikli yatırımcı olmak için BKY ağı vasıtasıyla Hazine Müsteşarlığı’na başvurabilir:
Lisans almadan önceki iki takvim yılı için, yıllık gelir vergisi beyannamesinde yer alan gelir unsurlarının gayrisafi tutarları toplamı olarak ifade edilen yıllık gayrisafi geliri 200.000 TL ve üzerinde olan veya,
Müracaat anında sahip oldukları her türlü menkul ve gayrimenkul varlıklarından oluşan kişisel servetin toplam değeri 1.000.000 TL ve üzerinde olan yatırımcılardır.
İnternet ortamındaki kitle fonlama platformları aracılığıyla bir projenin veya girişim şirketinin çok sayıda kişi tarafından küçük miktarlarda bile fonlanmasına imkan tanıyan finansman yöntemidir.
Çok sayıda kişinin pay karşılığında bir girişime ortak olmak adına kendi belirleyeceği miktarlarla girişimi fonlamasıdır. Paya dayalı kitle fonlama, Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) tarafından yetki (lisans) verilen kitle fonlama platformları aracılığıyla yapılır.
Geleneksel finansman yöntemleri ile yatırım bulmakta zorluk çekiyorsan girişimin için kolay, hızlı ve teminatsız bir şekilde fon topla
Erken veya büyüme aşamasındaki girişimin için pay karşılığında ihtiyacın olan tutarda yatırım bul
Zaman ve mekan kısıtı olmadan yatırımcılara ulaş
Girişiminin tanıtımını yap ve kitlelere ulaştırarak farkındalık yarat
Potansiyel yatırımcından veya müşterinden geri bildirim al
Çok sayıda kişinin girişimine yatırım yaparak inanmasından cesaret al
Girişiminin kollektif ve demokratif olarak desteklenmesini sağla
Girişimine inanan yatırımcı ve destekçilerinin kampanyanı kitlelere duyurmasından faydalan
efonla’daki topluluk ile networkünü genişlet
Yenilikçi girişimini sürdürülebilir kılmak için tekrar kampanya başlat
Yukarıdaki tüm avantajlarla girişiminin riskini azalt
Girişim şirketin aşağıdaki şartları sağlıyorsa paya dayalı kitle fonlama aracılığıyla fon toplayabilir:
Girişim şirketin aşağıdaki özelliklere sahipse paya dayalı kitle fonlama aracılığıyla fon toplayamaz:
Ayrıca girişim şirketi tarafından kampanya yürütülebilmesi için aşağıdaki şartları sağlaması gerekir.
Girişimin anonim şirket değilse hedef fona ulaşarak kampanyanın başarıyla sonlanmasını takip eden 90 gün içinde yukarıdaki tüm koşulları sağlayan anonim şirketi kurman gerekir. Başvuru esnasında Türkiye’de yerleşik olma koşulu aranmaktadır.
Bilgi formun kapsamında girişim kampanyan, efonla’da objektif bir değerlendirmeden geçer.
Paya dayalı kitle fonlamasında,
Herhangi bir 12 aylık dönemde en fazla 2 kampanya oluşturabilirsin. Bu iki kampanyanın toplam tutarı toplanacak fon üst sınırını (2022 için 20.000.000 TL) geçemez.
Kitle Fonlaması Tebliği’ne göre:
Eğer girişim şirketin anonim şirketi ise;
Eğer girişiminin anonim şirketi değilse;
Kampanya süresi sona erdiğinde hedef fona ulaşamazsan, toplanan tutar yatırımcıların hesabına hiçbir kesinti olmadan Takasbank tarafından iade edilir.
Paya dayalı kitle fonlamasında toplanan fonların aktarılması için girişim şirketinin kuruluş işlemlerini tamamlamış olman gerekir. Bu fonlar yalnızca sermaye artırımı suretiyle çıkarılacak paylar karşılığında girişim şirketine aktarılır.
Kampanyanın hedef fona ulaşmasının ardından, Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) nezdinde kayden yatırımcıların hesaplarına aktarılmasına yönelik işlemleri girişim şirketin veya yetkilendirdiğin bir yatırım kuruluşu aracılığıyla gerçekleştirmen gerekir.
Toplanan fonlar, girişim şirketine aktarılana veya yatırımcılara iade edilene kadar Takasbank’ta nemalandırılmadan saklanır.
Kampanya süresi, kampanya sayfasında yayımlandığı tarihte başlar ve bu süre altmış günü geçemez. Ek fon dahil hedef fon tutarına 60 günden önce ulaşılırsa kampanya erken sonlandırılabilir.
Yatırım yapılan andan itibaren herhangi bir gerekçe belirtmeksizin 48 saat içerisinde yatırımcının cayma hakkı vardır. Bu hak kullanıldığında iade işlemleri hiçbir kesinti olmadan yapılır.